याखारगि बोक्टो दिमरि छार बे्रल्साङ लाबा जोडि राप्चिबा मुला । बोबा मुला थे दिम । वाला टिका, वालान स्ह्यामारि सजाप ताबा– छाङछार । थेला थोबोरि मुला– वाला गा (पछ्यौरी) । गाफिरि न्हान्बा मुला– तार कात्रो ! ङामरिन रापचिबा म्हाछारला ङ्होरि फ्लाक्सि चिबा मुला– वाला टिका । ओम, थेला खारेरि मुला– माला । थोबोरि खिबा मुला– तार क्वान । पृस्ठभुमिरि ङ्ह्याचिबा मुला ब्रेल्साङला धुन । याखारगि खेप्पा दोङ ङामरि राप्सि चन्द्र (८०)से ङ्हाउ च्याचिबा चु दृस्य तुनफिल्म ‘बाघथान’ला हिन्ना । सुनिल पान्डे निर्देसित फिल्मला याखारगिन दृस्यरि चन्द्रला बोबा दिमम्हेला ल्हुइ छर्लङ्ग उन्बा मुला ।
प्रतिस्ठित फिल्म फेस्टिभल ‘रोट्रड्याम’रि दाम्बा २० मिनेटला ‘बाघथान’से तनहुला च्यान आतंक थेन थेग्याम सोबारि नाम्साबाजुगुसे लाबा संघर्सला राप पाङला । तासाइ फिल्मसे स्हेङबारि म्हाइबा भास्यरि ब्लुम्सेला हिन्साम ‘बाघथान’से गिक्खे नाम्सा थेन गिक्खे तासिकेन निबा थेलाए ङेङगोरला चित्रन लाला । डान्बारिन ताङबा थेनिकादेला गिक्खेपन प्रस्तुत लाला । दातेला समाजला छोङ उन्बारि ‘बाघथान’रि ल्हानाह्राङबा नाम्साल दातेला लि स्याप्ला । ओम, बसाइ ल्हेबासे ताना लाबा प्रभाबला चित्र नोन म्राङला । नाम्साबासे खाराङ लासि च्यानला आतंकग्याम सोना लाजि ? चन्द्रसे नातिदा चु राप पाङबाकेन लाबा प्रसंगग्याम ‘बाघथान’ तिला ओम थेरिन जिन्ना ।
फिल्मला राप चन्द्रसेन पाङला । चन्द्रसे खाइमा राप तिला, पर्दारि नाम्साला थानथान दिमला तस्बिर स्याचिला पालोन पालो । याखारगि दृस्यरि चन्द्रसे पाङला, ‘च्यान सेजि । च्यानला लास दिमरि दोना लामाहेन्से नाम्साबा ताङजि । खाराङ लासि ताङजि ? दारे ह्याङला ग्यु, रा, म्हे, मुइ मुतेबा जोगाब ताजि । चाबारि खाला कि बिबा तर्क मुबा । तासाइ, थे तर्क म्हाजि । ह्याङदा दुख मुबा, दुख पिन्बा स्हे सिजि । दारे ह्याङ नाम्सा ख्लासि स्यान्दो ग्लारि निआतो बिबा ग्रोइका ताजि ।’ ग्रेनग्रेन समस्यातेन छेबारि तयार नाम्साबा दाते नाम्सारि आचि बिबा उन्बारि सुनसान नाम्साला तस्बिरसे ल्हानान अर्थ ट्वाइला । ङ्हाम्ला, छ्योङचिबा फिल्मरि टक्क चिसि थेनोन तस्बिरग्याम निर्देसक मुतेबा बिसय गोना लाबारि म्हाइबाकेन मुला । म्हाङ, डान्बा थेन दातेला दृस्यरि छ्योल्सि निर्देसकसे चन्द्रजुगुला राप पाङबा मुला ।
नाम्साबा तिल्दा नाम्सान थानथान ताना लासि बसाइ ल्हेजि ? जवाफ सहज मुला, प्राङबो थेन बेरोजगारि । चु समस्यासे आझाइ ह्युल ख्लाबारि बाध्य मुला ल्हानान नेपालि । गुनस्तरिय थेन उच्च सिक्षलान लागि माङग्यार ह्युल निबाकेन मुला ब्योनजुगु । थे अर्थरि ‘बाघथान’ जेक्खे याखारगि चन्द्रला राप आहिन, सहरला चन्द्रजुगुला प्रतिनिधि राप हिन्ना, खाला माङग्यार ह्युल निबा सन्तानला डान्बारि सोचिबा मुला ।
चन्द्र नोन नाम्साबा थेन म्रिङदा डानचिला । बोबा दिमतेन थुइबा म्रिङला डान्बाजुगुरि म्हाला । म्हाङरि म्रिङसे भाकल अपुरो ताबा थेना लामा थे ‘भयँरस्थान’ दोसि छ्योकु लाला । ल्हाप्ते ह्राप्बान डान्बाजुगु दोसि खाला । म्रिङला भडकाप ताबा आत्म उन्बारि रुङबा खासु थेन संगितला कलात्मक प्रयोग लाबा मुला । रुङबा खासु न्हाङरि म्हाबा थे कोचिला– ‘आरे होइ ग्यालाम ब्राबारि ङादा । लाउ न ङा तिला लाइ ?’ थे अर्थरि फिल्मसे नेपालि समाजला बिस्वास थेन संस्कृति नोन थुर्बा मुला ।
फिल्मरि दोङ, रुङबा खासु थेन छोङला बेजोडला बिम्ब प्रस्तुत लाबा मुला । फिल्मसे ल्हानान दुइदोना गिक्खे दोङदान प्रमुख चरित्रतेन रापथान्ना । थानथान नाम्सा उन्बारि रुङबा खासु न्हाङरि गिक्खे रापचिबा याखारगि दोङसे ल्हानान अर्थ ठ्वाङला । खाइमा खाइमा चन्द्र पर्दारि म्राङला, गिक्खेन दोङतेन म्राङला । थेला गिक्खेपन उन्बारि प्रयोग लाबा थे दोङला बिम्ब ससक्त मुला ।
ल्हानान दृस्यरि खासु उन्बा मुला । ल्हानानमि चन्द्रला म्रिङ म्राङबा मुला दृस्यरि । खासु न्हाङरि म्हाबा ल्हुइ थेन नाम्साला बिम्ब ख्योबा मुला चुसे । चन्द्रला ल्हुइ रंगिन आरे, फङ्ग रेबा छोङ संयोजन नोन थेला प्रतिक हिन्ना । थेनोन छोङ संयोजनसे दर्सकदा पुरानो दुइरि दोना लापिन्ना । ‘बाघथान’ च्यान आतंकला जेक्खे राप आहिन, ग्रेन ग्रेन समस्यासे गिक्खे ताबाजुगुला राप हिन्ना । चन्द्रला म्रिङ गिक्खे मुला, नाम्सा गिक्खे मुला, चन्द्र गिक्खे मुला ।
दातेला नाम्साम्हेला ससक्त अबस्था चित्रन लाबा फिल्म हिन्ना चु । जा जामे माङग्यार ह्युल निमा सहरला खेप्पा खुयुजुगु नोन गिक्खेन ताबा मुला । थेनोन ङेङगोरसे पुइचिबा गिक्खेपनला गिक्खे दुइला राप हिन्ना– बाघथान । तुन्बा दुइरिन चोदे गम्भिर बिसयला ल्हानान आयाम ह्रुप्सि स्हेङबा ‘बाघथान’ निर्देसन, ब्रिबा थेन प्राबिधिक पाटासे बाङबा मुला ।
पटराप कसिलो मुला, ध्वनिला प्रयोग बेजोड । पात्रजुगु ह्रिरि दोमा चराजुगुला चिरबिर, सुसाप ताचिबा स्यो थेनिकादेला काङसे ल्हेबा मुतेबा गोङमाला काइ दर्सकला न्हाब्याङरि ठोक्ला । चन्द्रसे म्रिङदा छाङछारला गोइलोरि बोबा दिमरि म्राङमा सुन्यरि म्हाबा उन्बारि ओस्बान काइ (इन्टेन्स)ला प्रयोग लाबा मुला । राप पाङमा चलाखिपुर्न ढंगसे दाम्बा मुला– छिगजुगु । तुन्बा तासाइ गहकिला छिग प्रयोग लाबा मुला । प्रमुख पात्र चन्द्रला कथ्य–डोबा बनावटि आरे । चन्द्रला भुमिकारि चन्द्रबहादुर खत्रिला अभिनय मुला ।
बसाइ ल्हेबा बिसय नाउलो आहिन । तासाइ खाराङ लासि बिम्ब, संगित थेन डान्बा मार्फत ‘बाघथान’ला राप पाङबा मुला, प्रस्तुतिकरनरि निर्देसक सुनिल परिपक्व मुला । च्यानला रापतेन बसाइ ल्हेबाला मे ल्हामरि परतिबा नाम्साला चित्र ब्रिबा क्यानभास हिन्ना– बाघथान ।
‘रोट्रड्याम’रि वल्र्ड प्रिमियर ताबा चु फिल्म क्योलोलो जिन्बा डुछा नेपाल अन्तरास्ट्रिय चलचित्र महोत्सब (निफ)रि उन्बा मुबा ।
