कोल्युसा

थेला ङामरिन राप्सि ङाइ थेदा च्याचिमुबा तासाइ थे बिसाम कुटिसि चिचिजि । ह्राङफिला चु बेवास्त म्लेबान ङा थेला झननोन ङामरि दोजि । थेसे झल्कोगि च्याबा बिमा कासककोसोक आकोनि । ङा राप्पा थेतेन जुन उत्सुकता थेन भावाबेगला अपेक्षा मुबा, थेसे जाकि नोन आउन्ना सारिक्यार मि ग्युरु लाजि ।

ङाइ थेदा लास्सो लाजि आसेम ङ्योइजि, ‘आङा, चु दुर्सा खाल्ला हिन्ना ?’

‘ङाला कोलाला ।’ थेसे जाक्कि छेरपाङबा काइरि जवाफ पिन्जि ।

‘तिला थे ब्योननोन मुबा ?’

‘आहिन, बाह्र दिङला मुबा ।’

ह्रेङबा सा बुन्सि थेसे ह्राङला क्रादा ङ्होग्याम ल्हेजि । लेप्पा दिनि फेचिबासे छेप्पा छाचिमुबा । मुर्दाजुगुला थे ग्लारि लासदिमरिक्यार फुइबा छेजुगु नोइ चर्को दिनि थेन धुलोला कारन साम्चिमुबा । क्याबा ग्लाला ङामरिक्यार रापचिबा धुलाम्य दोङजुगु आकोना कुटिसि रापचिमुबा, म्हान्गे थेनिदा नोन मृत्युसे ह्राङला सिकार स्होजिन्बा मुगाइ ।

लाइनुला दुर्सारिक्यार थोबोसे इसारा लाबान ङाइ ङ्योइजि, ‘थे सिजि खाह्राङ लासि ?’

‘ताला टापजुगुसे नाङसि ।’ छिगजुगु ज्याबान, दाम्बान थेसे जवाफ दोजि आसेम छ्याम नोन दुर्सादा थुर्बारि ह्राङला खस्रो याफ्ला ङ्हाच्छा बोर्जि ।

‘तिगा लासि थेह्राङ तानिजि ?’ ङादा थाहा मुबा ङाइ अभद्रता उन्चिमुला । तासाइ थेला माउनता, एकाग्रता थेन वेवास्तासे ङादा उतेजित ताना लाचिमुबा । ङान्हाङरि थेला मिरि मिख्लि म्राङम्याङगाइ बिबा सनक क्रेमुबा । निस्चय नोन थेला उदासिनता अस्वाभाविक मुबा आसेम ङादा म्हान्जिकि, थे थेप्रति बिल्कुल अनभिज्ञ मुला ।

ङाइ ङ्योइबासे लामा थेसे ह्राङला मिजुगु थिसि सरोगि ङादा तोङहेन्से माङदोना च्याजि, तिर्याम ह्रेङबा सा डुइजि आसेम जाबा काइरि ह्राङला राप पाङबारि चुजि ।

‘घटना चुह्राङ लासि ताजि । चुला आपा न्होर हिनामिनाला कारन दिङ गिसे गाङसालला लागिरि चेल युमुबा । चुगुङरि ङान्ना मुतेबा न्होर खर्च ताजिन्बासे यासुङ थुइबारि सास्ति ताजि । थे म्हि जेल चिदे ङानि छे म्रासि कान दाइमुबा तिल्दाबिसाम थेरि पुइबा ङ्हाच्छा थेसे गाडि गि छे बासि ख्लाथान्मुबा, थेदा ङाइ साङमुबा । छे म्रामा आउदिन आज्याबा म्युगुम थोन्मुबान, थेसे चाबास्हेला ब्रोइ सुताइ न्होङना लामुबा । चु ङाला कोला, जसला मिन कोल्युसा हिन्ना, थे दिनजुगुरि लोपखाङ निबा लामुबा । डोबारि थे आउदिन जान्बा मुबा आसेम डिक्पा नोइ । लोपखाङग्याम दोसिखामा थेसे ङामरिक्यार स्याप्पा हागाबिगा थेन सिङजुगु ह्रुप्सि बामुबा । हाङबा दुइलिच्छा छेप्पादुइरिक्यार ग्लिङ म्ह्युबारि चुमा सुताइ थेतेन जोरगि बोक्टो कमसल स्होन्बो जेक्खे मुबा, थेदा स्युमा खाङबाला कारन थेला काङ काकराक कुकरुक तासि वाला ताबा म्राङमुबा ।

‘ङानि चुदे प्राङबो तामुबा कि थेला लागि जोरगि स्होन्बो ग्लुबारि सुताइ आखाम्बा हालतरि मुबा । चह्राङबान दुइरि तिरेकुनु थे म्हिजुगुसे चुला आपादा जेलग्याम तेसि दिमरि बापिन्जि । जेलरि थेदा तिङला स्हुसे स्याप्मुबा । थे तिसारि नाजि आसेम ङादा च्याचिजि । थेला लिरि कुटिल मुस्कुराहट मुबा । ङाइए नोन थेदा च्याजि आसेम सेमसेमरिन म्हान्जि– एसेन ङाला चु हालत स्होजि । दारे ङाइ एला फो खारलासि प्लिङना लासे ? एदा फोहोर ब्याङबा ग्लारि बोर्सि ब्याङपिन्गो ? हिन्ना ङादा चुराङनोन लाबा सेम मुला ।’

‘तासाइ कोल्युसासे थेदा म्राङमा बिसाम प्रताडित भावरि मिनाङ मिख्लि लासि ङादा ङ्योइजि,– आमा, आपाला हालत तिल्दा चुह्राङ ताबा ?’

‘ङाइ बिजि– थेसे ह्राङला ल्हुइ सोजिन्मुला ।’

‘थे रेलिच्छा ङान्ना हालत झन नोन न्होङसि निजि । ङा दिन म्हुन गे लामुबा तासाइ ह्राङला का नोन ङारना लामा सुताइ बिस कोपेक बिमा ल्हाना आतामुबा । थे सुताइ भाग्यमानि दिनजुगुरि जेक्खे स्होखाम्मुबा । चु हालत सिबाबिमा नोन खराब मुबा आसेम ङा प्राय ह्राङला ल्हुइ खतम ताना लाबा सेम मुबा ।’

‘चु बेनादा म्राङसि कोल्युसा चिन्तित तासि यताउता ब्रामुबा । तिरेकुनु ङादा म्हान्जिकि चुु मुतेबान ताम ङाला सहनशक्ति बिमा माङग्यारला हिन्ना । ङाइ बिजि, ‘मे ल्हागाब तागाइ ङाला चु ल्हुइरि । ङा तिल्दा आसिमुजि ? तिल्दा एनिजुगु मध्ये खालाइला ल्हुइ तिल्दा आनिबा ? निसन्देह ङाला इसारा कोल्युसा थेन थेला रोगि आपा प्रति लक्षित मुबा ।’

‘थेला आपासे थोबो ह्योङसि चोदेजेक्खे बिजि िकि थे योनान सिसेला मुला । जेक्खे तिलाइ दिनला धर्यता आवस्यक मुला । तासाइ कोल्युसासे बिसाम ह्रेङबा दुइदोना ङाला लिरि च्याचिजि आसेम तिलाइ दुइ लिच्छा थे दिमग्याम थोन्जि । थे माङग्यार थोन्बातेन ङादा ह्राङला छिकजुगुप्रति ग्लानि ताजिन्मुबा । तासाइ दारे तिलाइ सुध्रव तासेला आरेमुबा, तिल्दा बिसाम म्याग्याम दलि फेजिन्मुबा ।’

‘थेला घन्टागि सुताइ आवाइजिन्मान गिक्खे ता क्रेबा सिपाहि खासि ङ्योइजि, ‘तिला ह्राङ गाउसापोजा सिसिनिना हिन्ना ?’ चु थेमा ङाला तिङ ह्योङजि । थेसे ङ्हाच्छा पाङजि– एदा अस्पतालरि ङ्योइमुला । ब्यापारि एखोनिनला तासे एला कोलादा नाङसि घाइते स्होजि ।’

‘तुरुन्तान ङा गाडिरि क्रेसि अस्पताललिक्यार छ्योङजि । ङादा म्हान्चिजि गाडिला सिटरि खालाइसे लुङसि चिबा वापवाप्बा गोसोलजुगु तिगान्मुला । ङा ह्राङदान केचिमुबा– हे पापिनि, एसे चा तिला लाजि चुह्राङबा ?’

‘अस्पतालरि कोल्युसादा तिसारि थान्मुबा आसेम थेला ल्ुहइनाङ पट्टि खिमुबा । थे ङादा च्यासि ङेजि तासाइ थेला मिग्याम मिख्लि ब्योङबा चुजि ।’ ल्हानान जा काइ तसि थेसि बिजि– आमा, ङादा माफ लास्ह्युगो । प्रहरिला म्हिजुगुसे ङाला न्होर किन्मुला ।’

‘ए खाचिबा न्होरला ताम लाचिबा, कोल्युसा ?– ङाइ ङ्योइजि ।

‘थे न्होर’ जुन एखोनिन थेन स्यान्दो म्हिजुगुसे ङादा पिन्मुबा ।’

‘थेनिकादेसे एदा तिल्दा न्होर पिन्जि ?’– ङाला प्रस्न ।

‘थेसे बिजि– चु कारनसे कि ।’

‘थेसे गोलेसे गोदोजि । थेला मि ग्रेन तासिकेन निबा ङाइ म्राङजि ।’

‘कोल्युसा’, ङाइ बिजि, ‘चुह्राङ खारलासि ताजि ? कि एसे ताजुगु खाजिबा आम्राङनि ?’

‘थेसे प्रस्ट पाङजि, ‘आमा, ङाइ ताजुगु खाजिबा प्रस्ट म्राङमुबा । तासाइ ङादा म्हान्जि, यदि ताजुगुसे ङादा नाङसिगेन छ्योङजि बिसाम ङाइ अझाइ ल्हाना न्होर याङला । आखिर थेनिसे पिन्जिइ नोन ।’

‘चु थेला छिगजुगु मुबा । दारे बिसाम ङाइ मुतेबान ताम गोजिन्बा मुबा । मुतेबान ताम, थे भावुक दयालु लाइनुसे चु गे तिल्दा लाजि ? उफ्, दारे तिलाइ नोन पोसेला आरेमुबा ।’

‘न्हाङगारदाङसे योरिन थे सिजि । लिच्छारि सा बुन्तेदोना थे चेतनारिन मुबा आसेम थेसे पटकपटक बचिजि, आपाला लागि चु ग्लुपिन्गो, ह्राङला लागिरि थे’ म्हान्गे थेतेन ल्हाना न्होर मुगाइ । थेतेन मुबाइ नोन । देन्बारि थेसे ह्राङला ल्हुइतेन देप्सि सडचालिस रुवल छाबा मुबा ।’

‘ङा एखोनिनजा निजि तासाइ थेसे जेक्खे रुवल ङ्हा पिन्सि चर्को काइरि गालि लाजि– लाइनु ह्राङनोन ताजुगुला न्हाङरि वाङजि, चु ताम ल्हानान म्हिजुगुसे म्राङमुला । थेला बदलारि तिला ए ङातेन भिख ह्रिबारि खाबा ?’ ङा थेग्याम दोसि खाइमाइ दिमरि आनिनि । आले, चुनोन हिन्ना ङाला राप ।’

दुर्सारि आज्याबा सन्नटा आसेम माउनता खिल्जि । कोल्युसाला दुर्सा, ङारिक्यारला रोगि छे थेन दोङजुगु, साप्राला डेङ आसेम दुर्सा ङामरि चिचिबा चरम दुखि म्रिङकोला– चु परिवेसरि ङा मृत्यु थेन मानविय दुखबारे डान्बारि चुजि ।

तासाइ मु साङबा मुबा आसेम साफिरि निरन्तर लेप्पा थेन छेप्पाला बर्सा ताचिमुबा । ङाइ ह्राङला खल्तिग्याम तिलाइ सिक्काजुगु तेसि थेदा पिन्जि, जो ल्हुइसे ठगप लामा सुताइ ल्हुइतेन सिङघाउरि लाचिमुबा ।

थेसे थोबो ह्योङबान गासि गासि पाङजि, ‘आले, तिल्दा बिथारि ह्राङदा हाइरानि पिन्स्ह्युला ? तिनिला लागि ङाला लागि सोबारि ङातेन पर्याप्त मुला । ङाला ल्हाना न्होरला तिलाइ जरुररि आरे । ङा जु जाम्बुलिङरि गिक्खे मुला । नितान्त गिक्खे ।’

थेसे तिर्याम दोसि ह्रेङबा सा डुइजि आसेम लिनाङ ल्हेबा बेदनाला रेखाकादे गुङरि ह्राङला पाबा सुङफिमाङजुगु च्युप लाजि ।

दो:बा : अगाध