कानपुरला गिक्खे खाइमाइ दिनि आवाङबा कोठारि, स्यारला झ्यालग्याम यो ताबाला आभास गोलेसे न्हाङरि वाङला । तारछ्युप ह्यालरि म्राङला, गिक्खे छामेला अस्तव्यस्त लास ह्राङबा ल्हुइ कोठमाला कुनारि थान्बा खाटफिरि ब्लिङचिमुला । पेबा उन्बा थेला ल्हुइदा च्यामा चोसो ङ्हाम्ला मानतिइ यौनसे म्योबा ह्रेम्कोलाजुगुसे थेदा म्हुनगिरि च्युइ रेम बलात्कार लासि ब्याङपिन्बा मुला । कोठारि आइरकला जाजागार थाङ स्याचिमुला । तिसानाङ बेलिला म्हेन्दो नाङसि दाङसि छरपस्ट मुला, कोङबा याजुगु च्यार्सि ब्याङबा ह्राङबा, ठ्याक्कान थे छामेला छोन्बो लास ह्राङ ।
ह्रेच्छागि लिच्छा तिक्खुरि लोङसि थे फेद छोर्ला ओम डान्ना ‘छ्या कादे आज्याबा म्हाङ म्राङचिमु, लसम्रिझुम्रि ताजिन्बा ङाला आमामि पिङ टपरिरि कान चाचिबा ।’ मिरि टेपफोइचिबा निन्द्र ब्लोचिमुला, ल्हुइ क्योङनोन स्हुखाचिमुला तासाइ नोन गोलेसे रेसि थे झ्यालला ह्यालरि निला थेनोन अस्तब्यस्त अवस्थारि । पेबाम ग्यार्जौपल्ट पचप ताजिन्मुला । थेतासि पेबा म्हाजिन्मुला थेला क्रास्यारि । लहुइतेन पेबाला दारे तिलाइ साइनो आरे । ङामरि थान्बा ऐना दुइसि लि च्याला, ल्हानान विभत्स ताजिम हिलो नामसे तोबा पोस्टर ह्राङ । सुङफिग्याम ह्यार्सि लिपिस्टिक च्युडो, खारे खानदामान दोजिम, ग्राम्बाला वाला बेपत्ता, गाजल मिग्याम बयोङसि ग्राम्बानाङ च्युर्जिम ।
विरक्ति तासि ऐना स्युतल्हिसि जिन्माहेन्से थे दोसि झ्यालग्याम वाङसि तारछ्युप ह्यालदा आत्मासात लासि डान्बा चुला, चुग्याम नेपाल ज्याङ ताला । सिन्धुपाल्चोकरि नोन चु दुइरि दिनि फेजि ताला । चुरि दिनि म्राङनोन आम्याङ । दिङगि ताजि दिनि म्राङआम्याङबा । ए …नि… लै लै चु दुइरि गात्बाङामला ङ्हेदोङला ल्हाप्ते दिनि टल्कप ताचिमुला ताला, दारे मालि म्हेला कोला आ… बा लासि ङ्ह्याला । आपा ‘म्हाने पेमे’ जिन्ला लासि दोलोन गाङला ग्याङ गाङरितोर निजिन्जि ताला । आमा क्राबान म्हेदा छे युबान मुसिम आसेम बिबान मुसिम सेमसेमरि खेप्पादुइला काडि थे साल्गि खाननिजि ताला, सिजिन्जिकि छोन्बोन मुजि, खाजिबा पापिसे ह्यार्ना लासि बोर्जि ताला थेदा, थेदा मि क्याबा ल्हानान मुबा, दोसि खाला कि आखा । डुइग्याम ताइसि खानाङए सिसिवा चिजि बिसि लाठेजुगु पुइसि पहरारिक्यार म्हाइजि ताला, ङादा नोन, तुयुङमा सुन्तलि म्हामा म्हाइबा ह्राङ । सुन्तलि नोन दोसि आखानि, लासए आयाङनि । ‘ए साल्गि क्यानाक्योर चु दुइ दोना म्हेर्सिचिला, ब्लेखुस्या, ङानिमि छामे दुइरि चु दुइरि दोइ सोम छे खोजिन्मुबा, चाबाला काल ।’
न्हामान ङाला क्रा ह्राङबा ह्रेङबा मुबा रो आसेम ङाला आमासे ङादा साल्गि बिसि मिन थान्पिन्बा ङाला चु साल्गिला फ्या ह्राङबा ह्रेङबा क्रा म्राङसि दौतरिजुगु ङादा ङोबा लामुबा, ‘सेम निबादा खिम्दा निआम्याङसाम चु माइच्याङदा ह्राङलान क्रासे च्योसि सिबारि छ्योला ।’ दारे ङाला आमासे मकाइला जिरि फिर्के स्याङला । लस्करि रा मामासे कादे म्हाइजि ताला ङादा, सिल्सेला मुबा ओन्छ्यान । डान्ना डान्ना थेला बासि मिग्याम तपतप मिख्लि ब्योङबा चुला । पेटिकोटला घेरासे थेसे ह्राङला मिख्लि फ्याला ।
कोठा माङग्यार गिक्खे खुयुला कर्कस काइ होङबा चुजि, ‘लौडियो उठो, कितनि देर तक सोते रहेते है यो लोग । नहाओ, धोओ, नाश्ता करो, दिन भर पडे रहो…’
क्योलोलो म्हाङरि ह्राङला आमादा म्राङबा साल्गिला सेम सिन्धुपाल्चोेकला गाङ नाम्साग्याम दोबारि आङ्यान । मिख्लि फ्याबान थे सेमसेमरि डान्चिला, ङाला आमा म्हुक्गि हे्रम्कोलाजुगुला सा थाङ खाबा चु कोठारि ह्ैच्छाक चिबारि सेम आरे, ह्यार्सि निओम खारलासि निसे । चु विरानो ह्युलरि ङाला म्राप माङग्यारला सडकए ङाला लागिरि ङोआसेबा मुला । ल्वागे घर्तिसे याम्बरि ब्राउ, गलैचा राबा कारखानारि गेरि युपिन्ना, ल्हानान न्होर स्होला बिर्सि ह्यार्ना लासि बाबा, चु खाचिबा नर्करि बासि ख्लापिन्जि ल्वागे पापिसे ङादा चु होटल हिन्ना, चुरि चिबान लाउ ङा ह्रेच्छाकमा खाला बिसि निबा ल्वागे दिङगि ताजि दोसि आखानि । ङाइ एला लि खाइमा च्याम्याङला ङाला आमा । खिदिसे रिलथुम्बा पेटिकोटसे मिख्लि फ्याबान थे घुक्कघुक्क क्राला ।
दारे कोठारि तारछ्युप ह्याल वाङला । खानाङ खानाङ रिक्सा थेन मटरला हर्न ङ्ह्याबा थेला । सरदार्निला कोठाग्याम भजनतेन तमाखुला थाङ थोन्चिमुला । साल्गिदा तिलाइ लाबारि सेम आता, आमा बिरामिवा ताजिगि, न्हा आपादा तिलाइवा ताजिगि ? बस् चोदे डान्ला, क्राला । ताना तानान थे झ्यालङहाच्छाला सारि पेरे तासि ब्लाङगुर्जिला । दिङगि ङ्हाच्छाला ङ्हाउला गिक्खे पाना पर्लक्क दिङला ।
लस्करि रा छाबारि निमुबा थे, आस्याङ दिमग्याम जो पिन्बा रा । म्हेनिङ दुइला ताङबा दिनि फेचिमुबा । दिनि थेन झ्यावाइ बुलुङला काइरि म्हेनिङला थाङ खाजिन्मुबा । अप्ठ्यारो गाप्तारि फुइबा पुलुङला टारि लस्करि छाचिमुबा । थेला जाक्गि क्याथाङ चिसि साल्गि केग्याम माकाइ मोठे तेसि चाचिमुबा । थेला सेम स्यान्दोरिन मुबा । थेदा ह्रिबारि खाबा ल्हानान ताजिन्मुबा तासाइ थेला आपा आमासे थेलान आस्याङला कोलादा पिन्बा निर्नय लाजि । खाइबा लामा हिन्ना, थान्का ज्याबा ब्रिमुला, न्होर स्होमुला, ज्योज्यो आलेला जातेन डाङ तिला चासे ? आचासे…। ह्राङलान आस्याङला दिमरि जामे सुखरि चिला । आमासे चुराङनोन बिमुबा तासाइ ताम जिन्जिन्बा आरेबा, ब्रेल्बा लापिन्बारि जागि न्होरमि तोला ।
चुनोन दुइरि तोर्सेग्याम फ्युफ्यु ह्राप्बान ल्वांगे घर्ति फाप्मुबा ओम ङेबान थेदा गिक्खे फेटावाला चुरोट पिन्मुबा । चुरोट म्रापिन्बान ल्वांगे घर्तिसे बिमुबा । ‘तिला होइ साल्गि, याम्बु कोर्बारि निबा आहिन ?’
‘आनि, थे तिर्याम च्याजिन्बा ग्लानोन म्हाले’ थेसे नार्थु ठ्वास्सा लामुबा । ल्वांगेसे दोसि पाङमुबा, ‘ए निबा दुइला ह्राङबा हिन्नोम दातेला याम्बु । खाराङबा ताजिन्मुला गाठे, तासाइ ङाइ एदा कोर्बा जेक्खे निगे बिबा आहिन ओम, न्होर स्होबारिगा बिबोम ।’
थेलिच्छा ङ्योइगेम्हान्छि थेसे ङ्योइमुबा, ‘न्हो…न्होर…?’ थेला ङ्योइबादा ल्वांगेसे चुराङलासि प्रस्ट्याइतिपिन्जि, ‘च्यागो साल्गि दाते याम्बुरि गलैचा राबा कारखाना ल्हानान ठ्वाङबा मुला । एसे बिबा ग्लारि ङाइ युपिन्ना । ङ्हाच्छाला लाहेन्सेन चार सय रुपैया पिन्ना बिमुला, च्याङना हिन्नोम चार सय रुपैया बिबा । तिला बिचार मुला, निला ?’
लला चार सय रुपैया याङबा ताम थेमा थेला मि च्याबाला च्याबान तामुबा ओम डान्मुबा, चोदेला न्होर बासि आपा आमादा पिन्म्याङसाम– थेलिच्छा थेसि पाङजि, ‘आमा आपासे निआपुङ ।’
‘ङ्योइसि च्यागोले तिर्याम, आपिन्नि बिसाम ब्राउले सुटुक्क’ ल्वांगेसे ग्रोइ पिन्मुबा ।
ऋामा आपा ख्लासि निदोला बिसि तिर्याम थेला तिङ जिबाह्राङ ताजि । थेसि पाङमुबा, ‘आमा आपा क्रासि सिमुवा ?’
खप्पिस ल्वांगे घर्तिसे थेदा लिच्छारि ह्वाम्मुबा, ‘याम्बुरि गलैचा कारखानारि गे लाबारि निजि बिसि हल्ला लापिन्ना नि । तिरे ङ्हिरे लिच्छा थेनि म्हाइबान कारखानारिन दोगाला नि, म्हेनिङ दाङगोले ।’
म्हेनिङ जिन्सि तिहार खाबा ङ्हाच्छा ल्वांगे घर्तिसे तिरे साल्गिदा नाका क्राबा दुइरि गाङवाइना लाजि । थेलिच्छा साल्गि खाइमाइ नेपाल आदोनि । लस्करि रा नाब्याङनोन पे….लासि ङ्ह्याबाह्राङ छार्जि थेदा । थेला सिम मिग्याम दोसि मिख्लिला ओइरो ताइजि ।
म्हाङरि आमा म्राङबासे तिनि थेदा पटक्कान रेबा सेम आरे, चाबासेम नोन आरे । थे घरिघरि ल्वांगे घर्तिदा ह्राङलान सेमला हतियारसे टुक्राटुक्रा थाबान, छेतबिछेत लासि चिचिलिा । चुराङ लासि थेला बोमो पटक्कान आम्हा । थेदा चुनोन झ्यालग्याम फाल छेप्गे म्हान्मुला, तासाइ आहाम । सा मुदे आस ताला, डान्ना, खानाङए तिरेकुना चुग्याम ह्यारखाम्ला कि ? भाग्यला ताम खाल्से पाङखाम्ला ।
वेस्यालय न्हाङला रे कादे एकरस कादे निरसकादे उजाड, असंख्या स्हु, मिख्लि, विवसता थेन सेमला धोकोजुगुला कोदो दोना लाबा डेङ चामतेन मझेरिजुगु थोसि गिक्खे चुराङबा कारबास स्होबा स्हे असंख्य पवित्र आत्मुजुसे बिना अपराध आजिवन कारबासला सजाय याङला, जहा निरपारधजुगुसे सातान मानसिक थेन शारिरिक यन्त्रना नासगिसे भोगतिचिला । साल्गिह्राङबानजुगुला कौमार्यला कासे सिंगारतिबा कोठमाजुगु िघोर बिसंगत दुइजुगु हाइ थाबान सोमोसिम । थे पवित्र आत्मजुगु सिफिलिस, तिरस्कार, मुल्यहिन सिबा थेन बेवारिस लास दोसि ल्हुइला टुङगो लातोला । सरदार्नि थेन दलालजुगु सातान पाङचिमुसिम, ‘आखिर क्या फरक है तुम लोगो का जीवन बाहार और भीतर ?’
साल्गिदा रेबा, नुहातिबा, चाबा तिलाइ लाबा जागर आरे । ओसोन ल्हुइपतिला जिज्ञासा, मिनला भावना वेस्यालय न्हाङरि आता । जतिसुकै नुहाब लासाइ ख्रुसाइ नोन चुर्ला फोहोरि बाताबरन फोसेला आहिन ओम, सेमला तार खाल्से म्राङगाइ । दिनगि आलस्यादा चुर्से दिङगो क्यार्से दिङगो, स्यान्दो तिलाइ गेमि आरे । घोर बिसंगतिला अनुभुति ताला साल्गिदा, तासाइ थेसे परिभासा लाबारि आसे । थेला ल्हुइग्याम आझनोन ह्रेम्कोलाला थाङ म्हाजिन्बा आरे, थेसे सिन्धुपाल्चोकग्याम बासि खाबा ह्राङला मौलिक बास्न खानाङ म्हाजि खाइ ? ङ्यासे ताला, भद्दा मेकअपरि थोन्तोला झ्यालरिक्यार अस्लिल साउति लाबारि । सस्तो प्रसाधन थेन बेलि–चमेलिला चर्को बास्नासे थोबो थिलाह्राङ ताला, दोसि थेफिरि काप्ला थुङसिखाबाजुगुला आइरकला थाङ । सस्तो अगरबतिला म्युगु, बास्ना उफ् । बेस्यालय हिन्ना चु, चुरि चुबिमा स्यान्दो तिलाइ आता ।
साल्गि डान्बारि ब्योङबा चुला । ठिक चुदुइरि सेलो कोबान ह्रान्दारि मकाइ स्याङचिबा ताला थे । आपाला थेनोन, ‘म्हाने पेमे’ कादे सान्ति पिन्ना डान्मानोन आपाला थे गान्बा काइरि दिमनाङ होङचिबा ओं म्हाने पेमे । तर चुरि, चुरिम फारदा, फाक्पाह्राङबा ह्रेम्कोलाजुगु दिमरि म्रिङजुगुदा लुसि, ख्रुङपुङसि खुरुखुरु खाबा चुला । ओम क्रिङबा चुला, ‘वो वो नेपालियन चाहिये ।’ खाइमा ह्रेच्छाक ह्रेच्छाकरि पोला, खाइमा म्हुक्गिदा रिजर्भ । छि कादे नाइबा तामुला चु ह्रेम्कोलाजुगु ।
च्ुराङ लासि साल्गिला थकान थेन विवसता भारतिय न्होरतेन देब्सि सरदार्निला पर्सनाङ प्लिङबान मुला । गिक्खे भारतिय ह्रेम्कोलासे चरम सुख याङचिबा दुइ साल्गिला सेमरि बिद्रोहला भावना खाला । ‘थारेङला लाबिमा नाम्साला म्हाङ गेपिन्ना बिमुला तासाइ न्होर पिन्सि लुटप लाबा चु फारदाजुगु बिमा थे ल्वांगे घर्ति लोङना ङ्हाम्बा हिन्ना, थे नाम्साला म्हाङ । ङाला नोन म्हाङ ।’
थे भारतिय ह्रेम्कोला रेसि निजिन्मा साल्गिला बिद्रोह मिख्लि दोसि म्ह्युबा चुला, ‘तिला खालाइसे नोन ल्वांगे घर्ति थेन ङा नाम्साग्याम छ्यामनोन म्हाबा था आयाङनि ? तिला खालाइसे नोन ल्वांगे घर्तिदा बचन गि आङ्ह्योइनि ? तिला ल्वांगे घर्तिदा ङाला नाम्साबाजुगुसे खाइमाइ ङोसेआखाम ? तिल्दा ? ल्वांगे घर्तिसे पापला फल तिल्दा भोगआति ? तिल्दा ल्वांगे घर्तिदा खालाइसे गोजासे छपक्क थासि टुक्रा ङ्हि आस्हो ?
दो:बा : अगाध
