१.वुइपा ग्याल्पोमा ग्याल्साग्याल्सा कोरजिम ब्रबा मुबला । ह्रङ ह्रङ्ला ग्याल्सा मुलाइनो वुइपा ग्याल्पोमा प्रेपप्रेपनो ब्रब मुबला । २.डोब जोङ ग्याल्सा लामा किल्देन डग्पोदा ख्लेथेन्जिम ताकुर बोन ग्याल्पोइनो तिरेत म्रिङ ङ्हीनो बोर्जिम खेन जोङरि (खनचोकमा) कोर्बरि ह्यार्बला मुबला । ३.म्हा मम्बाइनो केनस्युमेमा कोर्बारि ह्यार्बजेम म्रिङ मेन्ज्युङ डोल्मो बोर्जिम डोब जोङजे अल ब्रारि ह्यार्जि । ४.ताकुर बोन खेन जोङ दोमाकोनो ज्यार्ति ग्याल्पोस्याजे वुइपा ग्याल्पोमादा खेन जोङ ग्याल्खबरि तम सोर्पित्खजि । ५.‘चु गोरखा ग्याल्साइनो एनिमाला तजि । देरेम ङ्याङ्मा छेप्प, बङ्ब, आस्हेङ्नाले टितोजि ।’ पङ्जिम तम सोर्बला टिम । ६.चु तम हिम्ब हुइ आहिन गोबरि वुइपा ग्याल्पोमाजे थोक्र लोन्पो पित्नेम । ज्यार्ति ग्याल्पोस्याजे थोक्र लोन्पोदा व्हम्नेम । ७.ज्यार्ति ग्याल्मोजे पङ्जि, ‘वुइपा ग्याल्पो सेत्जिम चु ग्याल्सामाला ग्याल्पो एनो स्हेङ्जेदो, एदा ङ र्हो स्हेङ्ला ।’ थोक्र लोन्पोजे ज्यार्ति ग्याल्मोला तम ङ्येन्जि । ताता पङ्जि हुजुहुजु स्हेङ्जि । ८.ज्यार्ति ग्याल्मोजे पङ्बह्रङ्लेनो थोक्रमाजे याबेङ स्योङ्रि स्ह्याङ्गलङ, व्हारे, म्यादलि छुत्बरि ह्यार्जि । ९.वुइपा ग्याल्पोदा थोक्र लोन्पोजे पङ्जि, ‘हिम्बनो टिम ज्यार्ति ग्याल्मोजे सोर्बि तम । देरेमि थेनिमा ङ्याङ्मादेङ छिप्जिम, डिक्जिम टिब रो । थुन्च्या (सम्झौता) स्हेङ्बरि ङ्याङ्मादा याबेङ स्योङ्रि ल्हाज्या (हतियार) आबनाले एदेमाकोनो खोउ पङ्बला मुब ।’ १०.वुइपा ग्याल्पो तङ्जि । थोक्र लोन्पोजे पङ्माकोनोनो वुइपा ग्याल्पोथम्चे, ह्युल्बाथम्चे ह्रुप्जिम याबेङ स्योङ्रि ह्यार्जि ।
११.ज्यार्ति ग्याल्मोजे थेला म्हिमाइनो याबेङ स्योङ्रि थेन्खनेम । फुम्पागिरि कि, फुम्पागिरि अरा थेन्नेम । वुइपामादा तिच्छङ थेन्जिम स्हेसा स्हेङ्ब स्हेङ्जि । १२.ज्यार्तिस्यामाजे वुइपामादा अरा राङ्जि । थेनिमाजे थोक्रमादा कि राङ्जि । वुइपामाजे ङ्योइनाले बेले थुङ्जि । थोक्रदेङ ज्यार्तिजे किनो अरा राङ्ले थुङ्ब स्हेङ्जि । १३.थोक्र गिजे तिस्याररिनो ताकुर बोनला खारा पेनाले पुङ्जि । थोक्रथम्चेजे वुइपा थम्जेदा स्हेग्रेन्हङ्जे ल्हाज्या तेत्जिम तम्जि । मोजे थाबा राङ्ले थाजि । काला स्योङ तजि । स्याला फोप्राङ (डङ्गुर) तजि । वुइपाथम्चे तोङ्जि । १४.वुइपा ग्याल्पोला ग्रेनस्या छेमेन डोल्मो ब्लेन्देनला बुसिङ मुबला । च्याङ्बास्या चाङ्रि डोल्मो थोक्रला बुसिङ मुबला । १५.चाङ्रि डोल्मोजे खेन जोङ गङ्रि ज ङ्ही याङ्जि । वुइपा ग्याल्पो स्येत्जिम थोक्रमा खेन जोङ गङ्रि ह्यार्जि । थेनिमाजे वुइपा ग्याल्पोला ज ङ्ही ह्रङ्गि बुसिङला थुइरि ङ्हे थुङ्रिबला म्रङ्जि । १६.वुइपाला ब्लुनो थेन्ब आता पङ्जिम थेनिमाजे बुसिङला ज ङ्ही स्येत्बरि बेम्ब माइजि । बेम्ब माइबक्योर छेमेन डोल्मोजे ज च्याङ्बा किन्जिम उप्जि । चाङ्रि डोल्मोजे ज ग्रेन किन्जिम उप्जि । १७.चाङ्रि डोल्मोजे कागि ज्योन्डोङडोङ मिक्लि थल्ले थोक्रमादा देनदेन स्ह्युुजिम पङ्जि,– ‘आज्योआलेमा, चु कोला ङ्ही थालावोसिम ङदा थागो, ङाला स्या ग्रेपग्रेप चोउ, का स्हिपस्हिप थुङो ।’ । १८.बुसिङला एदे तम थेबजेम थोक्रमा बोमो लजिम ज्यार्ति ग्याल्मोदेङ दोजिम ह्यार्जि । ओसिम ‘वुइपा ग्याल्पोला ज ङ्ही न्हबला मुब’ पङ्जिम तम स्येत्जि । १९.ज्यार्ति ग्याल्मोजे ताले आस्येत्बला स्हिम ? पङ्जिम ङ्योत्जि । थोक्रमाजे –‘बुसिङजे गुजिम’ पङ्जि । २०.चु तम थेबजेम ज्यार्ति ग्याल्मोजे ज्यार्तिमादा खेन जोङ गङ्रि वुइपा ग्याल्पोला ज ङ्ही स्येप्परि पित्जि । २१.छेमेन डोल्मोजे क्राक्राजिम चाङ्रि डोल्मो कोलाआमादा (सुत्केरीलाई) पिन्बरि कन ह्योबला मुबला । २२.ज्यार्तिमा स्ह्याङ्गलङ थोजिम खेन जोङ गङ्रि खरिब छेमेन डोल्मो देङ चाङ्रि डोल्मोजे म्रङ्जि । थेनिमाजे ग्योन ग्योन मको लप्ति टङ्जिम बजिम लप्तिगिरि युब तेब युब तेब स्हेङ्जिम मको लप्तिथम्चे ज्यार्तिमा खरिबि ग्यामरि म्रङ्नाले ठम्पिन्जि । २३.ज्यार्तिमाजे कन युुजिम चबि लप्तिमा म्रङ्बजेम वुइपामा आबेबला टिम म्हेन्जिम दोजिम ह्यार्जि ।
२४.ग्याल्मोमा खेन जोङ गङजे डोङ्जिम ब्रजि । ज ङ्हीला पेदे थाबि ह्वारे माममाजे हाँसे पलसरि हुर्थेन्जि । २५.नम्स्योराङ ज्यार्तिमा वुइपा ग्याल्पोला ज स्येप्परि पङ्जिम खेन जोङ गङ्रि माइबरि खमा थेनिमाजे सरि व्हारे म्रङ्जि । व्हारे याङ्बि ग्ला तजिम हुजु ग्लाला मिननो ज्यार्तिमाजे ‘हाँसे पसल’ थेन्जि । २६.कोला ङ्हीनो गोयोङ÷छङ्कुरि युजि सिम गुनेजे गप्जि । छङ्कुरि कोला नाजिम खमा छङ्कुजे गुने तइनेम । होल्लजिम हुजु ग्लाला मिन माममाजे ‘गुनेठाँडी’ पङ्थेन्जि । २७.माममा म्हेन्जो दोखजि । हुजु ग्ला दोखमा माम चाङ्रि डोल्मोला सेम्रि तम क्लाङ्जि । मामला सेम्जे ताबिबिनो म्हेन्जि । ‘ङला ज ङ्ही खले छर्लला, दरेम न्हलासोला पङ्बि आपा र्होजे स्येत्जि’ पङ्जिम चाङ्रि डोल्मो क्राजि । २८.मामजे सेम्रि ताबिबिनो म्हेन्बि ग्ला तजिम हुजु ग्लाला मिननो ‘म्हेन्जो’ तबला मुब । माम ङ्हीनो डोब जोङ गोन्पोरि दोजि । २९.डोब जोङ दिमरि लामा किल्देन डक्पो मुबला । लामाजेइनो माममादा र्हो स्हेङ्जि । माम छेमेन डोल्मोजे दिमरि मुबि स्हेमा ह्योजिम माम चाङ्रि डोल्मोदा पिन्जि । ३०.तिरेत ज्यार्तिमा वुइपा ग्याल्पोला जमा माइजिम डोब जोङ दिरङक्योर खरिब टिम । माम छेमेन डोल्मोजे खेक्पाला वान वान्जिम दिमरि मुबि स्ह्यङ्गलङ दिमला गेहुखुङ्मारि (झ्यालहरुमा) फ्लिक्जिम ङोन्जि । ३१.ज्यार्तिमाजे दिमरि स्ह्यङ्गलङ फ्लिक्बि म्हिमा म्रङ्नेम ओसिम पङ्नेम, ‘थोक्रमाजे वुइपामा बेजि पङ्बलाम दबम् ङ्योग्गोनो मुबटिम्, थोक्रमाजे ङ्याङ्मादा भ्यू लुनेम् । तुजु गोन्पोरि ङ्यीसम ङ्यङ्माइनो बेबखम्ब, बरु दोजिम ह्यार्गे, ब्रेउ ।’ ३२.ज्यार्तिमा दोजिम ह्यार्जि । माममा लोङ्जि । माम चाङ्रि डोल्मोजे पङ्जि, ‘चु दिमरि टिब आता । चु दिमरि ज्यार्तिमा खजिम ङला ज ङ्हीदाइनो स्येत्ब । ङ्याङ ङ्ही डोङ्गे ।’ ३३.माम छेमेन डोल्मोजे ‘तब’ पङ्जि । माम छेमेन डोल्मोजे ज च्याङ्बा थोजि । माम चाङ्रि डोल्मोजे ज ग्रेन थोजि । छामो चाङ्री डोल्मोदा ब्रेत्जिम डोङ्जि । मिक्लि जोङ दोखजि । ३४.माम ङ्हीनो वुइपामादा वाल लजिम मिक्लि थल्ले क्राजि । होल्लजिम हुुजु ग्लाला मिननो ‘मिक्लि जोङ’ थेन्बला हिन्ला । ३५.माम चाङ्रि डोल्मोजे हुजु ग्लारि म्योलह्रङ तजिम युङ्बागि रेन्जि । होल्लजिम हुजु युङ्बादा दबम ‘कोलाआमाजे रेन्बि युङ्बा’ पङ्ब मुला । ३६.माम ङ्हीनो ‘चिक्पान्हेन’ दोखजि । हुजुरि दोखमा माम चाङ्रि डोल्मोजे–“आयोमइ चिक्पा” पङ्जिम चिक्पा तङ्जि । होल्लजिम हुजु ग्लाला मिननो ‘चिक्पा न्हेन’ तबला हिन्ला । ३७.चिक्पा न्हेनजे माम ङ्हीनो टुटी दोखजि । माम छेमेन डोल्मोजे टुटिरि चाङ्रि डोल्मो देङ ज ङ्हीला ल्हि बर्जे सिल्जि÷ल्हि डिप्सल सिल्जि, ज ग्रेनला मिन ओङ्बनाग्पो सिम ज च्याङ्बाला मिन तिर्थगोग्पो थेन्पिन्जि । ३८.माम ङ्हीनो म्याखङरि दोजि । म्याखङ्रि खन ङ्यीसेबि डोदुर (सल्लाह) स्हेङ्जि । माम छेमेन डोल्मोजे ‘लिङ्ग जोङरिनो टिगे’ पङ्जि । माम चाङ्रि डोल्मोजे– “हुजु जोरिइनो टिब आता, ज्यार्ति खबखम्ब” पङ्जि । ३९.माम ङ्हीनो लाबागङरि खजि । लाबगङ्रि दुब न्हजि । लाबगङ दोखमा चाङ्रि डोल्मो कोलाआमा तजिम सोमरेत तबला मुबला । ४०.सोमरेत कोनो लाबगङ्रिइनो युङ्बागि रेन्जि । हुजु युङ्बादा देरेला म्हिमाजे ‘सोमरेतगि कोलाआमाजे रेन्बि युङ्बा’ पङ्ब मुला । ४१.दूब न्हबुत्जिम लाबागङजे ङ्हीनो ‘सिङ्मर गोङ्ग’ रि फप्जि । माम ङ्हीजे कुङ्करगि स्हेङ्जि । सिङ्मर गोङ्गरिनो ब्रङ स्हेङ्जिम टिजि ।
४२.तिरेतल जुबि तम डोङ्जि । छेमेन डोल्मोजे ल र्हङ्गिनो किन्बी तम पङ्जि । माम ङ्ही आथुन । माम ङ्हीनो बङ्जि । ४३.माम छेमेन डोल्मो देङ चाङ्री डोल्मोजे बङ्छ्या (शक्ति) ङोन्जि । छेमेन डोल्मोजे ङ्हे छिर्जिम सिङ्मर लप्ती कु ठोङ्जि । माम चाङ्रि डोल्मोजे ङ्हे छिर्जिम सिङ्मर लप्ति निस ठोङ्जि । ४४.माम छेमेन डोल्मो छेजि । होल्लजिम देरे बोन्पो देङ लम्बुमाजे ‘सिङ्मरगङ ह्यापि छेमेन डोल्मो’ पङ्ब मुला । ४५.छेबि छेमेन डोल्मोजे छेने दम्जि, मरगि सिलसिल दम्जि, मुइगि सिलसिल दम्जि, चेनसुम डप्ला दम्जि, लथम्चे किन्जि । ४६.माम चाङ्रि डोल्मोजे पङ्जि, ‘ङदा ल खइ स्हिम ?’ माम छेमेन डोल्मोजे पङ्जि, ‘एलामि ज ङ्ही मुब, ताले तोजि ल ?’ ४७. चु तमजे माम चाङ्िर डोल्मोदा बोमो खजि, सेम नजि, सिङ्मर गोङ्गरि छामो छेमेन डोल्मोदा ख्लेथेन्जिम ज ङ्ही गोयोङरि युजिम बोर्जिम सोसोले ह्यार्जि । ताङसे….
म्यागाङ–३, नुवाकोट
