सनक्याप थेन म्लाङ चस्मा क्वान्बा इन्जिनियर ढलानला फर्माफिरि राप्सि क्रिङचिमुला, ‘भारतिय ठेकेदारला विस्वास थालाउ है, ज्यामि भोजला ठेक्का खाल्दा पिनस्ह्युजि ?’
दिमदोप्ता दिग्याम फिरितोर च्यासि ङेबान पाङला, ‘ओदे बुद्धिम ङाला नोन मुला होइ, भोजला ठेक्का नेपालि नाइकेदा पिन्मुला ।’
‘कादे पिन्स्युजि ?’ इन्जिनियरसे ङ्योइजि ।
‘पिन्जिले दसला हिसाबसे महङगि च्यासि साठि जना बाला बिमु’ दिमदोप्ता आर्कु ग्लारिक्यार निजि ।
साबेल थोसि रापचिबा गिक्खे लाठे ज्यामि ह्राङला ह्रोतेन बात लाजि, ‘नेपालि नाइके नोन खाचिबाचा गतिलो मुला ओम तिन्हाङगार । थेरि पाइतालिस जना ज्यामि बासि खाजि । दिमदोप्तासे दसला हिसाब पिन्बा बिमुला, ताम थेनोन हिन्ना । तासाइ जि, आइरक, स्या छाङमान बाजिम ।’
थे दुइरिन गोदामग्याम खेप्पा गि सिमेन्टला बोरा गोरि पुइसि थोन्गाला ओम गोलेसे बालुवा ह्रेबा ग्लादोना खासि न्हाला । थेला क्रा, मिछाम, सुङरेतेन लिनाङ सिमेन्टला ‘फाहा’ बोङसारमुला, क्वान्बा क्वान नोन लिखन्डि बिसे बोरा रंगलान मुला । सिमेन्टला बोरा थेन थे गिक्खे म्राङमु । थे कोमुला थेतासि ओन्छ्यान म्हिचिम बिसि ङोसेखाम्ला । लोसे लोसे ब्राबासे खेप्पा म्हिचिम बिसि अनुमान लाखाम्ला ।
थेदा म्राङसि लाठे ज्यामि गिसे बिजि, ‘क्यो चुराङबा खेप्पामि बामुला’ ह्राङनोन स्होसि चातोबा मुसिम म्हाले खेप्पादा नोन थेतासि गा बाबासे बाजि खाबा खाजि, छोनछोन दार्सिनोन पुइचिमुला खेप्पासे’ आर्कु ज्यामिसे बिडिला सार्कु छेङसि पाङजि ।
‘चु सिमेन्ट खोबारिम लाठे चितोबा’ गिक्खे ज्यामिसे बिजि । ‘चुरि रोडा सिमेन्ट ज्योप्बारिम लाठे छ्योबा आरे, दाते च्यागोले कराइ खोबाजुगु या खिसि चिला, खाइ खाजिबा ताल हिन्ना चु ठेकेदारला ।’ ङ्हिच्छासे जवाफ पिन्जि ।
खेप्पा म्हि या काङ जुसि खाम आखाम बोरा पुइसि रेला । ङ्हाच्छाग्याम छेङबा लिच्छाग्याम आङबा खालाइ म्हि आरे थेदा । गिक्खेसे लाबान मुला । कोहोरेगि मुला थे, खालाइदा तिलाइ बितोबा आरे थेला, खालाइग्याम तिलाइ थेतोबाए आरे । भिडरि गिक्खे खेप्पा मुला । ग्योइजुगु गुङरि ताइ । सामाजिक ङोसेबालाम तामनोन ख्लापिन्गो दातेम थे म्हि ताबाला ङोसेबा सुताइ आरे । मध्य जेठला ब्योन दिनि खासु चाल्छि थोन्ना । थोबोरि रुमाल खिबा ज्यामि जामेकोलाजुगु थेरेरे रापचिमुला । ‘ओइ क्युइ थुङगे क्युइ’ खालाइ ग्रेनखेप्पा काइरि क्रिङला । क्युइ प्लिङबा तुमलेट खाला, थानथान ताला, टु ब्योङसि ताइला । प्राकृति लिग्याम इन्जिनियर चौतर्फि च्यासि रापचिमुला । भारतिय ठेकेदार लिपरि चिसि नोटबुकरि तिलाइ ब्रिबारि म्हाइचिमुला, मि ह्याल मुला, सुङरि ङेबा खाइखाइ लाबान दोसि म्हामुला, मानति सतर्क ताबारि म्हाइमुला ह्राङनोन ।
गोदाम दिमला पट्टि गि ग्रेन डोन्बोजुगुदा ल्होल्हो सोल मिनचिमुला । स्या थरिसोम नाका, ड्वा, खासि । मरमसलाला बास्न नारि टाबाजुगु थो ग्लोङबान मुला तासाइ खेप्पाला नाखाम्बा बाङ, चु मोक्कोनतेन अपरिचत मुला । चुराङबा चाबास्हे खाइमाइ चासाइगा थाहा याङसे । ख्रेन्मा हेन्से थेमि मोल्बा पाते थेन माकाइला छ्याम्बा डान्ला । टु थेला ल्हुइह्रो हिन्ना, टु थेन थे छ्याम छ्याम ताजिला । चु बिमा फरक स्थिति आता थेतासि थेला म्हिल्हुइ भयानक एकरसतारि ब्लुम्चिमुला । चुराङबा एकरसता पसु ल्हुइरि सुताइ आता । थे सनक्याप क्वान्छि निरिछेनरि ब्राबा इन्जिनियर थेन चु खेप्पाला टु ल्हानान खेबा मुला । इन्जिनियरला टुसेम थेदा सिल्बा पिन्ना तिल्दा बिसाम जाजागार टु ब्योङसि थेसे छाला ओम खेप्पा…टु ह्रो दोबा खेप्पा ।
‘ए योना लाउ योना फिरि ज्यामिजुगु या खिसि चिचिमुला ।’
‘तिन बजेदोनारि जिन्ना लातोला ओम चार बजतिमा भोज चातोला ।’ भोजला बिग्यापन लासि नाइके क्रिङबान निला ।
‘भुत्रो नोन लासाइ आजिन तिन बजे ।’
‘लाठेन आछ्योमा हेन्से जातिन या ल्हेसाइ नोन तिला लाखाम्लोम ?’
‘थे मधिस्या फस्तिला नि ।’
लाठेजुगु गिसेम गि ताम लाला तासाइ फसतिबा गेताङ आरे भारतिय ठेकेदारतेन । थे कुटिल ङेबा ङेबान लिपरि चिचिमुला । याम्बु न्हाङरि चुराङबा दिम ज्याआखम्बादोना स्होबान मुला । भारतिय ठेकेदारजुगु नोटबुकरि हिसाब ब्रिबान मुताला । मोक्कोन स्योङ खोपला क्युइतेन न्होर नोए ग्युरु ब्योङबा, ओसोन मधेसि व्यापारिदा नालि बिमुला । डान्मुसिम नेपालि दिमदोप्ताजुगु तासाइ खामुला ओम चुनोन बिहारि ठेकेदारजुगु ।
सिमेन्ट प्लिङबा कराइजुगु क्रेबान फाप्पान मुला दोसि खाराङबा ज्यामिजुगु ह्राङला अस्तित्वदा म्लेसि गेलाचिमुला । साबेल क्वाल्बान मुला, पाखुरि ब्याबान मुला, दिनि चिवारिन सासन लाचिमुला । खेप्पा म्हि जनावर ह्राङनोन या काङ जुसि रेबान खाबा निबाला मुला । तिलाइलिच्छा खेप्पा म्हिसे तुमलेटग्याम फोप्लिङना क्युइ थुङला ओम निसि गोदामला सिल्बारि चिला । केग्याम बिडिगिक तेला ओम म्राबा ङ्हाच्छा डेबा टोपिसे लि तिर्याम फ्याला । चुदुइरिगा ङोसेला थेमि का बेजिन्बा ख्याउटे नेपालि खेप्पा चिम । दारे थेला सहि परिचय प्रस्ट ताला ।
क्युइ थुङजिन्छि अथवा गिक्खे बिडि जिन्ना लासाइ खेप्पा लिरि छिननाङ फरक आम्राङ । ओन्छ्यान सुङमि झन खार्बन निला । ब्राबा नोन गोलेसे लोसे तासि निला । ङ्हाम्मुला सा थेसे ओतेबान गाह्रोसे बुनचिमुला । जस्तो थेसे पुइचिबा सिमेन्टला बोझ । थेसे गोल्से गोल्से ल्हेचिबा गोङमाफिरि तिक्खुरि नाइकेला मि दोला । थे क्रिङला, ‘जक्कि योना होगो, खेप्पा दारे जिन्गेनमि लाजि ।’
खेप्पादा म्राङमाहेन्से दिमदोप्तादा खानाङ खानाङ तिलाइ सङका ताला थे सोझोन नाइकेजा निसि न्हाब्याङरि ताम थान्ला, ‘धन्दा म्हान आतो ल्होेगो, नाम ताइला ह्राङबा आरे । चार बजे जिन्छिन ख्लाला ओम थेहेन्छे ख्वाला म्हाले तिक्खुरि । चुराङ लासि चुबोर्को ख्वासि बानि न्होङना लाला आदे चुगादेला’ थेहेन्सेम ज्यामि भोज दाइचिबाजुगुदा च्यासि बाङसे क्रिङला, ‘ए थे स्यारि ल्वाङ, सुकमेल युजि ? म्लेला है म्लेला, थेरि झ्यालङामरि मुला ।’
इन्जिनियर ज्यामिजुगुला गुङरि राप्सि लेमुला चुस्कि किन्चिमुला । थे चु दिमला विसिस्ट डोन्बो हिन्ना थेतासि तोबा बिमा ल्हाना मानमनितो मुला । ङ्यासेला रमझमदा थेसे तिर्याम डान्ला, स्वदेसि बिदेसि खातामान मुगाइ पक्कान स्तरिय ताला, लोकलचा पक्कान आहिन ।’
खासु मोक्कोन म्हासि निजि, मु सफा मुला । ज्यामिजुगु ल्हानान पटक टुरि ब्लुमजिन्जि । जेठला दिनि ङ्यासे नोन ओतेबान हिन्ना । दिमदोप्तासे घडि च्याजि चार बजतिसिन वाइजिनजिन्म ज्यामिजुगु गादेह्राङबाम या लि ख्रुसि खाजिन्जिम । भोज तिजि, ज्यामिजुगु थेरेरे चिमुला, जि आइरक तिबा चुला । मोक्कोन हाउ हाउ मुला, ह्राङ ह्राङला ङ्हाच्छा थान्ब लपेसरि मोक्कोन केन्द्रित ताचिमुला । फाल्गि, स्या, ताङगार, आलुला अचार युबान मुला जिन्बान मुला । ज्यामिजुगु गानगान गुनगुन लाबारि वाङजि ।
‘नाइकेसे ज्याबान ख्वाजि ।’
‘निबा हप्ता डान्मुला ? मधेसि नाइकेसे खारलासि फर्साला खुकुतेन फाल्गिरि पारतिबा ? दिमदोप्तासे सातला हिसाबसे पिन्मुबा रो ओम ?’
‘प्राङबो सेबाजुगु नाफा नोन अचाक्लि चालोम, धत ।’
‘चाजि मधिसेसे, खालाइ ताम पाङबारि खाम्बा आहिन ओम ।’
चाबाजुगुरि खेप्पा आरे । खेप्पादा खालाइसे आम्राङनि खालाइसे आम्हाइनि नोइ । मोक्कोन ह्राङह्राङला मस्तिरि । नाइके ङ्ह्योइ जिन्जि ल्हिङबारि चुजि । दिमदोप्ता भारतिय ठेकेदारदा बियर ख्वाबा कोसिस लाला तासाइ ठेकेदारसे तिल्दा थुङला । थेदामि होस चितोमुला, छिन नाङ तावारह्राङ सतर्क ।
विसिस्ट डोन्बोजुगु कागार गिगि लासि खाबारि चुजिन्जि । नाइकेदा आइरकला दोइ छ्योजिन्मुला । थे ह्योङबान काल्ठाङ कोल्ठेङ ताबान माङग्यार थोन्ला । चु दुइरिन गिक्खे ज्यामि छामे चासि जिन्बा ताङ ब्याङसि या ख्रुबारि धारारि निला । थे म्राङबातेन नाइकेला मिरि रसिलो तासि खाला ओम थे गिक्खे या ग्राम्बारि थान्सि आसारे काइ तेसि छामेला लिच्छालिच्छा निला ।
छामे फ्लिक दोसि पाङला, ‘ङादा च्यासि तिल्दा ह्वाइ कोला सिआखाम्बा नाइके ? पन्ध्र जनाला भाग चासि क्याजि ।’ चु तामसे नाइकेदा आथुर । केबा ताम गोखाम्बा स्थितिरि थे आरे । बरु चु तामसे दिमदोप्ताला मनस्थितिदा खलबल्याप लापिन्ना, छिनगिम थे दोपदोप म्राङला तासाइ सेमदा खिला ।
भोज जिन्जि, खालाइसे खेप्पादा आम्हाइनि । चु दुइरिन उर मिडि थेन तार रिबनसे क्रा खिबा दिमदोप्ताला रंगिन फ्याङगुलिङ ह्राङबा जाजा जामे ग्रेनकाइरि क्रिङबान थोन्ना, ‘ओ आपा…सिमेन्ट खोबा खेप्पा म्हि उ थे गोदाम दिमरि का रुइसि ख्लुप तासि म्हेर्चिमुला, योना ज्योन्गाउले योना ज्योन्गाउ’ डोसि थे थेरिन ब्रुकब्रुक छ्योङबा चुला ।
छिनगि मोक्कोन थोमबोर्ला । इन्जिनियर थेन दिमदोप्ता छ्योङसि गोदाम दिमरि वाङला, स्यान्दो नोन लिच्छा लिच्छा निला । दिमदोप्तासे गोरि उङसि ङ्योइला, ‘ए खेप्पा म्हेमे तिला ताजि ?’ खेप्पा तामए आला कोए आको इन्जिनियरसे थेदा कुरिथान्सि ख्रेन्ला तासाइ खेप्पाला थोबो ग्युरु ताला, याजुगु लत्रक्क ताला, सा आरेबा ल्हुइला ङेसेबा पिन्सि । इन्जिनियरसे खेप्पाला साआरेबा ल्हुइदा काला आहालग्याम माङग्यार तेसि नाइपिन्ना । मोक्कोन थामथोम मुला, खालाइ तिलाइ पाङआखाम । ह्रेच्छाक लिच्छा दिमदोप्तासे थोमबोर्बाजुगुला ङ्हाच्छा ताम थान्जि, ‘खेप्पा खानाङलाचिम नाइकेदा ङ्योइतोबा ।’
नाइके जक्कि क्याथाङ आलिरि च्यामस्योर्सि थेरिन गुरजिन्मुला । कान चाजिन्बा ज्यामिगुङग्याम गिक्खे ज्यामिस्या हुल गुङरि हस्याङ फस्याङ लासि गोदाम दिमरि वाङला थेन स्हुखेन काइरि क्रिङला, ‘लौ न नि । ङाला आमा चुम ङाला छिमेकि थेनोन डुक्रेनिपानिला, मोक्कोनसे गोले म्हेमे गोले म्हेमे बिमुला । मिनमि चुला बलबहादुर गोले हिन्ना । दिमरि जा चाङ मुला । बिरामिम हिन्ना चु । जा चाङसे चाबा आपिन, थेनिसे नोन खानग्याम पिन्गाइ ? दिमनाङ जातुकु मुला । कुन्छेसोम । म्हिला सिबा नोन खानाङ खानाङ ब्रिबा ताबाचिम । ह्राङलान खाचिबा गति तासेला मुचि ।’ थे गासे मिख्लि फ्याबा चुला ।
दिमदोप्ताला नोन मि छ्योप बाम्सि खाला क्योलोलो दोल्ला ताम डान्सि, नाइकेदा जाजागार चाबास्हे पिन्गो बिबाम हिन्ना नि । ल्हानान सस्तोगा सितोजि । थेलिच्छा थेदा ङ्हाम्जि, चु मुतेबान ज्याबा चाबास्हेजुगुला ब्रोइ थेन बास्न तिक्खुरि ह्यालजिन्मुला । दारे चु बोतलजुगुरि तिलाइ नसा लेङबा आरे ।
लिपरि रहस्यमयि मिसे चुर्सेक्यार्से च्यामाहेन्से भारतिय ठेकेदारसे ह्राङला डायरिग्याम गिक्खे मिन थाला, बलबहादुर गोले ।
चुराङ लासि ओन्छ्यान नेपालिजुगुला राइ नाख्रुसे आलिसान दिम स्हेङबान मुला, चु नगरनाङ नोन । भारतिय ठेकेदारजुगु चुराङ लासि लिप लिपरि चिसि मिन थाबान ब्रिबान लाचिमुला ।
दो:बा : अगाध
